ΓΙΑ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΜΕΝΟΥΣ ΙΔΙΩΤΕΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΥΣ ΠΟΥ ΘΑ ΕΠΙΒΛΕΠΟΥΝ ΚΑΙ ΘΑ ΕΛΕΓΧΟΥΝ ΤΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ
Τέλη Σεπτεμβρίου το Θεσμικό Πλαίσιο στη Βουλή
Γράφει η Έστα Σωτηροπούλου
Με ενδιαφέρον άκουσε τόσο η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υποδομών Μεταφορών και Δικτύων, όσο και ο Πρόεδρος του ΤΕΕ την πρόταση του Πρόεδρου της ΠΕΔΜΕΔΕ Γ. Ρωμοσιού για «καθιέρωση ενός συστήματος επίβλεψης και ελέγχου των έργων από πιστοποιημένους ιδιώτες μηχανικούς και προτίθεται να μελετήσει σοβαρά το θέμα όταν οριστικοποιηθεί η πρόταση.»
Μάλιστα ο Πρόεδρος του ΤΕΕ Χρήστος Σπίρτζης με δηλώσεις του στην «Κ» εμφανίζεται διατεθειμένος να συμβάλει στη διαμόρφωση «οποιασδήποτε ρύθμισης που θα βοηθήσει στην εξασφάλιση θέσεων εργασίας για τους μηχανικούς και στην πάταξη της ανεργίας που μαστίζει τον κλάδο αφού βρίσκεται στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων δεκαετιών».
Ολοκληρώνεται πρόταση του ΤΕΕ για το ΜΗΚΙΕ
Στην κατεύθυνση αυτή υπογραμμίζει ήδη έχει συστήσει επιτροπή η οποία επεξεργάζεται το Προεδρικό Διάταγμα που θα καταθέσει στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου για το ΜΗΚΙΕ «η δημιουργία του οποίου αποτελεί αίτημα του τεχνικού κόσμου για δεκαετίες, γι αυτό έχουμε τη σύμφωνη γνώμη των κατασκευαστών τεχνιτών με τους οποίους έχει βρεθεί κοινός τόπος, ενώ έχει γίνει συζήτηση και με το αρμόδιο υπουργείο».
Η επεξεργασία τονίζει ο κ. Σπίρτζης ,βρίσκεται στο τελικό στάδιο είναι θέμα ημερών να ολοκληρωθεί και να τεθεί υπόψη όλων των εργοληπτικών οργανώσεων αλλά και της πολιτείας για να πάρει το πράσινο φώς για θεσμοθέτησή του.
Πρόθεση του ΤΕΕ να συμβάλλει στην πρόταση της ΠΕΔΜΕΔΕ
Με αυτή την ευκαιρία θα μπορούσε να συμβάλλει το ΤΕΕ στη διαμόρφωση της τελικής πρότασης για μια ρύθμιση βάσει της οποίας θα δημιουργηθεί ένα σύστημα πιστοποίησης ιδιωτών μηχανικών που σε συνεργασία και συμπληρωματικά με τους μηχανικούς της ΕΜΔΥΔΑΣ θα έχουν αρμοδιότητα επίβλεψης και ελέγχου των έργων. Η πρόταση αυτή και λόγο της οικονομικής κρίσης που βρισκόμαστε, κυρίως ο κατασκευαστικός κλάδος έχει ενδιαφέρον γιατί επιπλέον δημιουργεί θέσεις εργασίας χωρίς να κάνει εκπτώσεις στην ποιότητα των έργων.
Συμφωνεί κατ αρχήν και το ΥΠΟΜΕΔΙ με την πρόταση
Ο υφυπουργός Υποδομών Μεταφορών και Δικτύων κ. Μ. Μαγκριώτης δήλωσε επ’ αυτού στην «Κ» ότι θα μπορούσε μέσω της πρότασης αυτής να οργανωθεί καλύτερα το σύστημα παροχής υπηρεσιών τεχνικών συμβούλων που ισχύει εδώ και χρόνια, «αλλά σε καμία περίπτωση το δημόσιο δεν μπορεί και δεν πρέπει να χάσει τον έλεγχο». Πάντως εδώ και αρκετά χρόνια υπάρχει η δυνατότητα να χρησιμοποιεί το δημόσιο τεχνικούς συμβούλους όπου χρειάζεται, κάτι που θα μπορούσε να βελτιωθεί και να θεσμοθετηθεί μέσα από νομοθετική ρύθμιση.
Στο σημείο αυτό αξίζει να σημειωθεί ότι ουσιαστικά το δημόσιο έχει χάσει τον έλεγχο εδώ και χρόνια αφού αυτός γίνεται εδώ και καιρό από τεχνικούς συμβούλους που προσλαμβάνονται στην πλειοψηφία των έργων.
Ρύθμιση για παροχή υπηρεσιών συμβούλου θα υπάρχει στο σχέδιο νόμου για την αλλαγή του τρόπου παραγωγής μελετών και έργων, που βρίσκεται σε εκκρεμότητα σχεδόν δυο χρόνια, η οποία θα μπορούσε να συμπληρωθεί και να κατατεθεί ενιαία με την πρόταση της ΠΕΔΜΕΔΕ που θα καθιερώνει συγκεκριμένο πλαίσιο για επίβλεψη και έλεγχο των έργων από πιστοποιημένους ιδιώτες μηχανικούς.
Θα μπορούσε να είναι μια ρύθμιση ανάλογη με αυτή που έχει ενταχθεί στο σχέδιο νόμου για τα δημόσια έργα και προβλέπει τη θέσπιση επιπροσθέτων αυτών που γίνονται σήμερα ελέγχων ποιότητας έργων, για τους οποίους μάλιστα προβλέπεται ειδικό κονδύλι επί του προϋπολογισμού κάθε έργου (από 2% για τα μικρά έργα και έως 0,4% για τα μεγάλα) για τη διενέργεια ποιοτικών ελέγχων από τα Κεντρικά Εργαστήρια Δημοσίων Έργων, τα Περιφερειακά Εργαστήρια Δημοσίων Έργων ή άλλους διαπιστευμένους Φορείς Επιθεώρησης και Πιστοποίησης.
Τέλη Σεπτεμβρίου το θεσμικό πλαίσιο στη Βουλή
Σύμφωνα με πληροφορίες, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υποδομών Μεταφορών και Δικτύων προτίθεται μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου να έχει πάει στη βουλή το θεσμικό πλαίσιο παραγωγής μελετών και έργων μαζί με την τροποποίηση του κώδικα απαλλοτριώσεων, που αποτελούν μνημονιακές δεσμεύσεις, για την αθέτιση των οποίων «οριακά τη σκαπουλάραμε» στον έλεγχο που έγινε προ ημερών. Οι εκπρόσωποι της τρόικας μάλιστα μας επέπληξαν για την καθυστέρηση και επανέλαβαν το έντονο ενδιαφέρον τους για την προώθηση των ρυθμίσεων μελετών έργων και κώδικα απαλλοτριώσεων γιατί αυτές και κυρίως η βελτίωση του συστήματος απαλλοτριώσεων μειώνουν το χρόνο και περιορίζουν το κόστος των έργων, χωρίς εκπτώσεις στην ποιότητά τους.
Ολες οι ρυθμίσεις θα περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο
Ομως και η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου εκτιμά ότι πρέπει να κατατεθούν μαζί όλες αυτές οι νομοθετικές ρυθμίσεις γιατί στο διάστημα των δυο ετών που καθυστερούν έχουν γεννηθεί ανάγκες που οδηγούν σε επιμέρους ρυθμίσεις με τη μορφή τροπολογιών όπως έχει ήδη γίνει μέχρι τώρα με δυο ρυθμίσεις που αφορούν (ρύθμιση για αυθαίρετες κατασκευές σε λιμάνια παρελθόντων ετών καθώς και μελέτες που παρέχονται δωρεάν από ιδιώτες).
Συνεπώς αν συνεχιστεί η καθυστέρηση της συνολικής ρύθμισης για τα δημόσια έργα με βάσει τις ανάγκες που θα προκύπτουν θα «ξεκαρφώνονται» άρθρα του σχεδίου νόμου και θα προωθούνται με τη μορφή τροπολογιών σε άλλα νομοσχέδια αποδυναμώνοντας τελείως το συγκεκριμένο.
Επιμένει το ΥΠΟΜΕΔΙ για την Αρχή Ελέγχου των Εργων
Σε ότι αφορά το σχέδιο νόμου που προτίθεται να προχωρήσει μέσα στο μήνα η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υποδομών Μεταφορών και Δικτύων θα περιλαμβάνει τη ρύθμιση για τις μελέτες για τις συμβάσεις έργων και για την Αρχή Ελέγχου Μελετών και Εργων που επιμένει να θεσμοθετήσει «ως Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου» με ανεξαρτησία δράσης, παρά τις αντιδράσεις που έχει προκαλέσει.
Σύμφωνα με πληροφορίες θα κατατεθεί χωρίς ουσιαστικές αλλαγές η ρύθμιση για την παραγωγή δημοσίων έργων όπως έχει δημοσιευθεί στην «Κ» καθώς και αυτή που αφορά στην Αρχή που θα έχει την ευθύνη για τον έλεγχο τόσο κατά το προσυμβατικό στάδιο όσο και το συμβατικό. Με αρμοδιότητες κατά το προσυμβατικό στάδιο για έλεγχο και διαπίστωση ύπαρξης ωριμότητας των υπό δημοπράτηση έργων μελετών και συναφών υπηρεσιών, έκδοση απόφασης εντός 20 ημερών επί των προδικαστικών προσφυγών και διατύπωση σύμφωνης γνώμης για την ανάθεση των συμβάσεων πριν την αποστολή του φακέλου στο Ελεγκτικό Συνέδριο για τη διενέργεια του προσυμβατικού ελέγχου ή αν η σύμβαση δεν υπόκειται στον έλεγχο αυτό πριν τη σύναψή της.
Σε ότι αφορά το συμβατικό στάδιο οι αρμοδιότητες της είναι τακτική ή έκτακτη επιθεώρηση των εκτελουμένων συμβάσεων, επιβολή των προβλεπομένων από τη νομοθεσία κυρώσεων στους αναδόχους των συμβάσεων, συμμετοχή δι εκπροσώπου του στην παραλαβή των έργων και σύνταξη αναφορών προς τον υπουργό ΥΜΕΔΙ για κίνηση διαδικασίας πειθαρχικού ελέγχου υπαλλήλων, ενώ η Ανεξάρτητη Αρχή ασκεί και έλεγχο και τηρεί τα Μητρώα Εργοληπτικών Επιχειρήσεων, Κατασκευαστών, Μελετητών, Παρόχων Υπηρεσιών και Εταιρειών Μελετών και Πασοχής Υπηρεσιών χορηγώντας τα αντίστοιχα πιστοποιητικά.
Κώδικας Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων.
Παράλληλα το σχέδιο νόμου για τα δημόσια έργα θα περιλαμβάνει ρύθμιση για «βελτιώσεις του Κώδικα Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων’» που όπως υποστηρίζει η ηγεσία του υπουργείου έχει στόχο τη μείωση του χρόνου ολοκλήρωσης της απαλλοτρίωσης ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι καθυστερήσεις εκτέλεσης των δημοσίων έργων, καθώς και τον εξορθολογισμό του κόστους των αποζημιώσεων με τη βελτίωση των εκθέσεων προεκτίμησης της αξίας των ακινήτων, τον ενδεικτικό περιορισμό του ύψους των αποζημιώσεων σε σχέση με την προεκτίμηση, την εκδίκαση της οριστικής αποζημίωσης απο το Εφετείο της έδρας του φορέα απαλλοτρίωσης κλπ.
Στοχεύει επίσης στην καλύτερη υπεράσπιση των συμφερόντων του δημοσίου κατά τις δίκες καθορισμού αποζημίωσης και αναγνώρισης των δικαιούχων, στην αύξηση των εσόδων του Δημοσίου στις περιπτώσεις επιστροφής απαλλοτριωμένων ακινήτων στους πρώην ιδιοκτήτες τους, επειδή αυτά δεν χρησιμοποιούνται για το σκοπό που απαλλοτριώθηκαν και στην απλούστευση διαδικασιών που θα διευκολύνει τόσο τους πολίτες όσο και τη διοίκηση κατά την υλοποίηση των απαλλοτριώσεων.
Αναλυτικά προβλέπει μεταξύ άλλων την κήρυξη αναγκαστικής απαλλοτρίωσης των έργων που αφορούν διευρωπαικό οδικό δίκτυο ή συγχρηματοδοτούνται απο την ΕΕ που γίνεται με απόφαση του υπουργού ΥΜΕΔΙ η οποία γνωστοποιείται στον υπουργό Οικονομικών ρύθμιση απο την οποία αναμένεται χρονική βελτίωση απο 2εως 4 μήνες της διαδικασίας απαλλοτρίωσης λόγω κατάργησης της συναρμοδιότητας στα έργα κατά κανόνα έχουν ανελαστικούς χρόνους ολοκλήρωσης τους λόγω ένταξής τους σε προγράμματα της ΕΕ και της εύλογης καθυστέρησης ωρίμανσής τους.
Επίσης παρέχεται η δυνατότητα εκτίμησης των ακινήτων απο πιστοποιημένους εκτιμητές και η ελεύθερη εξαγορά μπορεί να εξελιχθεί σε αποτελεσματικό μέσο γιατί ελαχιστοποιείται ο χρόνος απόκτησης των αναγκαίων ακινήτων και επιπρόσθετα η επίτευξη εξαγοράς κάποιου ακινήτου δημιουργεί υπερ του δημοσίου ασφαλές συγκριτικό στοιχείο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί κατά τον δικαστικό καθορισμό της αποζημίωσης των υπολοίπων απαιτούμενων ακινήτων.
Βελτίωση διαδικασιών απαλλοτρίωσης
Με άλλες ρυθμίσεις βελτιώνονται διαδικασίες και στοιχεία που απαιτούνται για την κήρυξη της απαλλοτρίωσης η οποία σε επείγουσες περιπτώσεις επιτρέπεται με απλό διάγραμμα οριζοντιογραφίας, ενώ παρέχεται η δυνατότητα στο υπουργικό συμβούλιο να εξουσιοδοτεί το αρμόδιο όργανο για την κήρυξη των απαλλοτριώσεων εκείνων που εγκρίνει την εφαρμογή των διατάξεων προσωρινής κατάληψης. Για την ταχύτατη έκδοση της απόφασης του Εφετείου δεν επιτρέπεται η εκδίκαση αιτημάτων ιδιαίτερης αποζημίωσης που αφορούν θετικές ή αποθετικές ζημιές κατά τον καθορισμό της εύλογης αποζημίωσης.
Με στόχο την άρση δυσχερειών ολοκλήρωσης της προσωρινής κατάληψης στις περιπτώσεις που δεν έχουν διακριβωθεί οι πραγματικοί δικαιούχοι ώστε να δικαστεί η απόδοση των ομολόγων επιτρέπεται αντί της έκδοσης ειδικού ομολόγου, ο βαρυνόμενος να παρακαταθέτει ισόποσο τίμημα στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων ως εγγύηση γ