Την αντικατάσταση του τρόπου και του περιεχομένου υποβολής των δηλώσεων «πόθεν έσχες» (περιουσιακής κατάστασης) και των δηλώσεων οικονομικών συμφερόντων προβλέπει ο νέος νόμος 5026/2023 που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 45/Α/28-2-2023 με τίτλο “Υποβολή των δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης (πόθεν έσχες) και οικονομικών συμφερόντων – Ρυθμίσεις για την ενίσχυση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας – Λοιπές επείγουσες ρυθμίσεις.”
Τα βασικά σημεία του νέου Νόμου είναι:
– Προβλέπεται αυτοτελής υποχρέωση των συζύγων, των εν διαστάσει συζύγων ή μερών συμφώνου συμβίωσης, σε δήλωση περιουσιακής κατάστασης και οικονομικών συμφερόντων.
-Απαλλάσσονται οι υπόχρεοι από τη διαδικασία συλλογής των απαιτούμενων στοιχείων της δήλωσης. Η σχετική διάταξη αφορά βεβαιώσεις από τράπεζες για υπόλοιπο λογαριασμών. Όλα τα αναγκαία στοιχεία της δήλωσης θα αποτυπώνονται αυτόματα, μέσω των οικείων ηλεκτρονικών συστημάτων, αρκεί ο υπόχρεος συναινεί.
– Η αποστολή των συμβολαίων από τους συμβολαιογράφους θα γίνεται με ηλεκτρονικό τρόπο, μέσω της εφαρμογής pothen.gr
– Αυξάνεται ο αριθμός των κατ’ έτος ελεγχόμενων δηλώσεων έως και 7% σε βάθος τριετίας, με την εισαγωγή ετήσιου ελεγκτικού στόχου από την αρμόδια Επιτροπή Ελέγχου. Αυτό θα συμβεί με τον ελάχιστο αριθμό ελεγχομένων δηλώσεων, με κριτήρια ανάλυσης κινδύνου και άλλα στοιχεία, για την επιλογή των δηλώσεων που θα ελέγχονται.
-το ελεγκτικό όργανο θα λαμβάνει κάθε χρόνο αιτιολογημένη απόφαση για τα κριτήρια ελέγχου.
-προβλέπεται σύσταση θέσης Συντονιστή Ελέγχων την οποία καταλαμβάνει ο προϊστάμενος της ειδικής υπηρεσίας της σημερινής επιτροπής του νόμου του 2003.
-Για την αποτροπή της πολυδιάσπασης του ελεγκτικού έργου, την αποκλειστική αρμοδιότητα θα έχει πλέον ένα όργανο.
-Στη Δήλωση Περιουσιακής Κατάστασης θα περιλαμβάνεται και κάθε οφειλή που προέρχεται από διοικητικά πρόστιμα, χρηματικές ποινές, φόρους και τέλη προς το Δημόσιο και τους ΟΤΑ, εισφορές προς Οργανισμούς Κοινωνικής Ασφάλισης και υπερβαίνει τις 5000 ευρώ.
-σε σχέση με την επιλογή των δηλώσεων προς έλεγχο, ορίζεται ότι ο Γενικός Επίτροπος της Επικρατείας στο Ελεγκτικό Συνέδριο μπορεί, μετά από καταγγελία ή και αυτεπαγγέλτως να παραγγείλει τη διενέργεια ελέγχου Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης προκειμένου να διαπιστωθεί αν υφίσταται αδικαιολόγητο περιουσιακό όφελος.
-η διενέργεια του ελέγχου μπορεί να ανατεθεί σε ειδικό κλιμάκιο που αποτελείται από δικαστικούς υπαλλήλους της Γενικής Επιτροπείας της Επικρατείας στο Ελεγκτικό Συνέδριο.
-ο υπουργός Δικαιοσύνης και ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη διαβιβάζουν στον Γενικό Επίτροπο στο Ελεγκτικό Συνέδριο επώνυμες καταγγελίες σε βάρος συγκεκριμένων υπόχρεων.
-Υπόχρεος που παραλείπει να υποβάλει ΔΠΚ εντός τις προθεσμίας ή υποβάλει ανακριβή ή ελλιπή ΔΠΚ τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους και με χρηματική ποινή.
Με το νέο νόμο 5026/2023 καταργούνται διατάξεις του ν. 3213/2003 (Α’ 309).