Ο Κοινωνικός Διάλογος στο επίκεντρο του Κατασκευαστικού Κλάδου
Στο πλαίσιο ανάκαμψης και συνεχούς προσπάθειας αντιμετώπισης των αναδυόμενων προκλήσεων, ο Κατασκευαστικός κλάδος στην Ελλάδα σήμερα θέτει στο επίκεντρό του τον κοινωνικό διάλογο. Απασχολώντας στην Ελλάδα περίπου 500.000 θέσεις εργασίας και συνεισφέροντας σε σημαντικό βαθμό στην οικονομία της χώρας συνεχίζει την προσπάθεια μετατροπής του σε ένα ισχυρό στήριγμα για την ελληνική οικονομία, αντιμετωπίζοντας παράλληλα τα απότοκα της κρίσης και τις πρωτόγνωρες συνέπειες της πανδημίας.
Ο κοινωνικός διάλογος αποτελεί θεσμό διαβούλευσης αναγνωρισμένο από τη Συνθήκη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και θεσμική διαδικασία ζωτικής σημασίας για την προώθηση της ανταγωνιστικότητας και της δικαιοσύνης, με βασικό στόχο την ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης και κοινωνικής συνοχής.
Σύμφωνα και με τον προσανατολισμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο κοινωνικός διάλογος αποτελεί ουσιαστικό στοιχείο του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου, συμβάλλοντας ουσιαστικά στη στρατηγική της ΕΕ για την ανάπτυξη και την απασχόληση, συμπληρώνοντας, αλλά και στηρίζοντας τις εθνικές στρατηγικές στο πεδίο του κοινωνικού διαλόγου και των εργασιακών σχέσεων. Ο ισότιμος, ανοιχτός και δημοκρατικός κοινωνικός διάλογος αναμφίβολα συνεισφέρει στη σοφή διαχείριση των κοινωνικών υποθέσεων, τεκμηριώνοντας τις αρχές της δημοκρατίας, της συμμετοχικότητας και της ισοπολιτείας.
Η πιο βασική διαδικασία του κοινωνικού διαλόγου είναι η ανταλλαγή πληροφοριών, η οποία αποτελεί ένα κομβικό σημείο εκκίνησης για τη δρομολόγηση ενός περισσότερο ουσιαστικού κοινωνικού διαλόγου.
Υπάρχουν ωστόσο και ορισμένοι οργανωτικοί και τεχνικοί παράγοντες που απαιτείται να υφίστανται προκείμενου να καταστεί εφικτή η υλοποίηση ενός αποτελεσματικού κοινωνικού διαλόγου και συγκεκριμένα:
- Κατάλληλο νομοθετικό και πολιτικό πλαίσιο, θεσμικοί μηχανισμοί με ικανούς και επαρκείς πόρους,
- Οργανώσεις εργαζομένων και εργοδοτών με πλατιά εκπροσώπηση, διαφάνεια και , υπευθυνότητα
- Τεχνικές γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες συμμετοχής σε μορφές τριμερούς κοινωνικού διαλόγου, με έμφαση στο συμβιβασμό των αντιθέσεων και στην επίτευξη συμφωνιών.
- Πολιτική βούληση και δέσμευση συμμετοχής στον κοινωνικό διάλογο από όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, με έμφαση στην αμοιβαία εμπιστοσύνη και το σεβασμό μεταξύ των εταίρων.
Στην προσπάθεια ανάδειξης του κοινωνικού διαλόγου στον Κατασκευαστικό κλάδο στην Ελλάδα, η ΠΕΔΜΕΔΕ συμμετέχει στο ευρωπαϊκό έργο SUSODCO. Το έργο SUSODCO επικεντρώνεται στην ανάπτυξη ικανοτήτων, την προώθηση, την προβολή και την ανταλλαγή καλών πρακτικών μεταξύ των εταίρων του κοινωνικού διαλόγου στον Κατασκευαστικό κλάδο από τα κράτη μέλη της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Για την πληρέστερη κατανόηση της σκοπιμότητας του Κοινωνικού διαλόγου δείτε το σχετικό βίντεο του έργου SUSODCO στο οποίο προβάλλεται ο ρόλος και η σημασία του Κοινωνικού Διαλόγου για την Κατασκευαστική βιομηχανία.
Ο Κατασκευαστικός κλάδος εξελίσσεται ταχύτατα στα πλαίσια της μετάβασής του σε μία ψηφιακή, κυκλική και ενεργειακά αποδοτική οικονομία. Στα πλαίσια των προσκλήσεων αυτών, οι κύριες προτεραιότητες του κοινωνικού διαλόγου που αναδεικνύονται από τους κοινωνικούς εταίρους του κλάδου ΠΕΔΜΕΔΕ- ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΝΩΣΗ ΔΙΠΛΩΜΑΤΟΥΧΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ και ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΡΓΑΤΩΝ- ΤΕΧΝΙΤΩΝ ΚΑΙ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΤΣΙΜΕΝΤΩΝ ΕΛΛΑΔΑΣ είναι η αναγκαιότητα κατάρτισης του εργατικού δυναμικού στους άξονες: Ψηφιοποίηση, κυκλική οικονομία και ενεργειακή απόδοση, η ψηφιοποίηση της κατασκευαστικής βιομηχανίας και η προοπτική της δημιουργίας ενός κοινωνικού ανταποδοτικού ταμείου κοινής διαχείρισης στον κατασκευαστικό κλάδο.
Ήδη το Υπουργείο Εργασίας επεξεργάζεται σχέδιο Νόμου για τον εκσυγχρονισμό της επαγγελματικής κατάρτισης των εργαζομένων καθώς και του Οργανισμού Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού ( ΟΑΕΔ) με βασικές αρχές την ποιότητα, την αξιολόγηση και την πιστοποίηση τόσο των παρόχων της κατάρτισης όσο και των καταρτιζομένων. Πρόκειται για μια σημαντική παρέμβαση, με στόχο τη δημιουργία ενός μεταρρυθμισμένου και ολοκληρωμένου συστήματος και μιας εθνικής στρατηγικής δεξιοτήτων.
Οι κοινωνικοί εταίροι του κατασκευαστικού κλάδου υπογραμμίζουν την αναγκαιότητα ενεργούς συμμετοχής και έμπρακτης παρουσίας τους στις διαβουλεύσεις και τον ανασχεδιασμό του συστήματος Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (ΕΕΚ) στα πλαίσια δημιουργίας μιας ενιαίας εθνικής στρατηγικής για τη δημιουργία ενός θεσμικού και διαχειριστικού πλαισίου ανάπτυξης της διά βίου μάθησης και ΕΕΚ. Τονίζουν επίσης την αναγκαιότητα αναδιάρθρωσης του εθνικού πλαισίου πιστοποίησης προσόντων στη βάση των Ευρωπαϊκών προδιαγραφών καθώς και ενός ολοκληρωμένου συστήματος αναγνώρισης – πιστοποίησης των επαγγελματικών προσόντων.
Είναι απολύτως απαραίτητο να διατεθούν πόροι για να αναβαθμιστεί η επίδοση της χώρας μας στο skills matching, την αντιστοίχιση των δεξιοτήτων του εργατικού δυναμικού με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας, αφού οι δεξιότητες που απαιτεί η αγορά σήμερα απέχουν πολύ από τις δεξιότητες που διαθέτει το εργατικό δυναμικό.
Ένα μεγάλο τμήμα του εργατικού δυναμικού της χώρας απασχολείται στον Κατασκευαστικό κλάδο και είναι αυτονόητο ότι ο κοινωνικός διάλογος μεταξύ Πολιτείας, εκπροσώπων των εργοδοτών και εκπροσώπων των εργαζομένων θα συμβάλλει τα μέγιστα στον εντοπισμό των ειδικότερων αναγκών στις νέες δεξιότητες που θα ανταποκρίνονται στις προκλήσεις του Κλάδου και θα συνδέονται με τους τέσσερις βασικούς πυλώνες, στα πλαίσια του Green Deal:
- την αναβάθμιση των ψηφιακών δεξιοτήτων (Digitalization)
- την κυκλική οικονομία (Circular Economy)
- την αειφορία στις κατασκευές (Sustainability in Construction)
- την ενεργειακή αποδοτικότητα με κεντρικό σημείο αναφοράς την εφαρμογή ενός ενεργειακά αποδοτικού κύματος ανακαίνισης κτιρίων (Renovation wave)
Λόγω των ταχύτατων εξελίξεων της τεχνολογίας και των νέων δεδομένων στον Κατασκευαστικό κλάδο, η αγορά απαιτεί upskilling, crosskilling, και reskilling , δηλαδή την αναβάθμιση των δεξιοτήτων των εργαζομένων και την προσαρμογή τους στις σύγχρονες απαιτήσεις.
Ο κοινωνικός διάλογος αποτελεί τη ραχοκοκαλιά της αλλαγής και της ανάπτυξης ικανοτήτων των εργαζομένων στον κλάδο.
Συνεπώς αντιλαμβανόμενοι πλήρως τη σπουδαιότητα αυτών των προτεραιοτήτων ο κοινωνικός διάλογος θα βοηθήσει αρχικά στην καταγραφή των αναγκών για την επίτευξη του στόχου, εν συνεχεία στον σχεδιασμό και εν τέλει στην υλοποίηση των στόχων για να αναβαθμιστεί το τεχνικό δυναμικό της Χώρας, να δοθεί σημαντικό αντικείμενο απασχόλησης σε νέους, ανέργους και να τονωθεί η ανάπτυξη της Εθνικής Οικονομίας.
Το έργο SUSODCO υλοποιείται στο πλαίσιο της πρόσκλησης για τη στήριξη του Κοινωνικού διαλόγου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, και συγκεκριμένα: Ενίσχυση Κοινωνικού Διαλόγου, DG Employment, Social Affairs and Inclusion, European Commission.
